Czytanie nie tylko dla przyjemności – czym jest bajkoterapia?

Od wielu lat naukowcy podkreślają zbawienny wpływ książek na nasze organizmy. Relaksują, wyciszają, poszerzają horyzonty… to tylko kilka przykładów zalet czytania. Wpływ książek na dzieci i ich rozwój jest jeszcze większy. Dlaczego powinniśmy codziennie wygospodarować czas na wspólne czytanie książek z dziećmi? I jak poprzez bajkoterapię możemy zmniejszać lęki i niepokoje?

Rola czytania rośnie tym bardziej, że dzieci na co dzień coraz więcej czasu spędzają przed ekranem, co szkodzi ich rozwojowi. Nadmierna ilość bodźców, w tym bombardowanie ich mózgów ogromną ilością dźwięków i zmieniających się obrazów, dostarczanie treści nieadekwatnych do wieku. W połączeniu z brakiem komunikacji z osobą obok, skutkują zaburzeniami, opóźnieniami w mowie i trudnościami w kontaktach interpersonalnych. Do tego dochodzą emocje, z którymi małe dzieci nie są w stanie sobie poradzić. I właśnie tutaj z pomocą przychodzi książka. Wyłączmy telewizor, zachęćmy dziecko do przyniesienia książki. Dlaczego wspólne czytanie jest tak ważne?

Zalety czytania z dzieckiem

Jeśli do tej pory w waszym domu po książki sięgaliście sporadycznie, poniższe argumenty powinny was przekonać, aby ta częstotliwość się zwiększyła. A jeśli jest to codzienny naturalny rytuał zobaczcie, jak wiele dobrego robicie dla swoich dzieci!

W pierwszej kolejności podkreślmy, że w trakcie wspólnego czytania wzmacniamy więź z dzieckiem. Nie zajmuje nas nic innego, dziecko jest w centrum uwagi. Nie pochłaniają nas żadne inne obowiązki, przez co malec bardziej odczuwa naszą miłość, a jego poczucie własnej wartości rośnie. Dzięki temu jego rozwój psychiczny i emocjonalny przebiega lepiej.

Dalej. Przez wszystkie elektroniczne urządzenia rośnie liczba dzieci mających kłopoty z mówieniem. Regularne czytanie może temu zapobiec lub problem znacznie zmniejszyć. Im więcej czytamy, tym bogatsze jest słownictwo, swobodniejsze tworzenie zdań złożonych. Wielu rodziców skarży się na to, że dzieci nie chcą się uczyć czytać i w wieku szkolnym nie sięgają po lektury. Tak być nie musi! Jeśli od wczesnego dzieciństwa pokażemy te niezwykłe historie, nieziemskie przygody i barwnych bohaterów, dziecko samo będzie chciało zgłębić magię czytania. Jego wyobraźnia będzie dużo większa niż rówieśników, którzy znają jedynie bajki na ekranie.

Książki to też metoda na rozwój innych kompetencji, jakie są pomocnie nie tylko w szkole, ale i poza nią. Lepsza pamięć, koncentracja, wiedza na temat otaczającego świata, inteligentne poczucie humoru. Jeśli dodamy docenienie książki jako źródła pozytywnych wrażeń i sposób na nudę, mamy kwintesencję największych zalet. Poza tym, powiedzmy sobie szczerze, cudownie wrócić do książkowych bohaterów z dzieciństwa i zapomnieć o troskach dnia codziennego. Jeśli macie stresującą pracę, nie ma lepszego lekarstwa, niż lektura z dzieckiem!

Czym są bajki terapeutyczne?

Jednak książki to nie tylko przyjemność. Część z nich ma działanie terapeutyczne. Bajkoterapia jest doceniana w wielu środowiskach. Przynosi rewelacyjne efekty podczas pracy z dziećmi z trudnościami, ale mogą z niej skorzystać wszyscy. Czym jest i jakie książki będą tutaj zakwalifikowane?

Poprzez czytanie bajek terapeutycznych można wzmacniać pozytywne zachowania, stymulować rozwój emocjonalny, niwelować lęki. Jednak nie każda bajka może być określana mianem bajki terapeutycznej. Podstawowy podział dotyczy rozróżnienia bajek o charakterze leczniczym, psychoedukacyjnym i relaksacyjnym.

Zadaniem bajek relaksacyjnych jest uspokojenie i odprężenie. W pierwszej części opowieść ma koić układ nerwowy, następna relaksować, a ostatnia dodawać energii. Aby wszystkie te elementy były osiągalne, akcja rozgrywa się w miejscu znanym przez dziecko. Z kolei w bajkach psychoedukacyjnych główny bohater boi się czegoś, ma problem do rozwiązania, czeka go ważne wydarzenie. W książeczce powinno pojawić się dokładnie to, co obecnie dzieje się w życiu dziecka. Bajki psychoterapeutycznie będą pomocne w zrozumieniu swoich emocji i radzeniu sobie w ciężkiej sytuacji. Mają wspierać umacnianie pozytywnych wzorców zachowania.

Dla kogo bajki terapeutyczne?

Bajki terapeutyczne są tworzone z myślą o dzieciach do 10 roku życia. W zależności od wieku i etapu, na jakim jest rozwój dziecka, mają fabułę o różnej złożoności. Najważniejsze w nich jest to, by przekaz był zrozumiały. Akcja ma nawiązywać do problemu lub lęku z jakim boryka się maluch i pokazywać przykładowe rozwiązania, które będzie można przełożyć na realne wydarzenie. Treść może zawierać elementy humorystycznie, a sama opowieść zawsze dobrze się kończy. Dziecku łatwiej spojrzeć na daną sytuację, kiedy kłopot dotyczy książkowego bohatera.

Poza tym bajkoterapia jest nieocenioną pomocą dydaktyczną dla wszystkich rodziców. Nie zawsze będziemy potrafili coś wytłumaczyć dziecku, pokazać, że rozumiemy jego uczucia. Tymczasem kiedy dziecko zacznie utożsamiać się z książkową postacią, łatwiej będzie porozmawiać na temat problemów lub czegoś, co będzie stanowiło wyzwanie w najbliższym czasie jak wizyta u dentysty lub pierwszy dzień w przedszkolu.